Od 1 października 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny, który obejmie jednorazowe butelki plastikowe, puszki i szklane butelki wielorazowego użytku. Do ceny tych produktów doliczona zostanie kaucja, którą konsument odzyska po zwrocie pustego opakowania do sklepu. Nowelizacja ustawy wprowadza kluczowe zmiany, m.in. jednolity system oznakowania oraz mechanizm kaucji podążającej za produktem w całym łańcuchu dostaw. Co istotne, z systemu kaucyjnego wyłączono opakowania po mleku i produktach mlecznych. Przepisy doprecyzowują także zasady wydawania i cofania zezwoleń dla operatorów systemu. Głównym celem tych regulacji jest zwiększenie poziomu recyklingu i ograniczenie ilości odpadów w środowisku.

Automat kaucyjny, znany również jako automat zwrotny lub automat do zwrotu butelek, to urządzenie służące do zbierania, przechowywania i przetwarzania opakowań po napojach (na przykład butelek plastikowych lub szklanych oraz puszek aluminiowych) w celu ich recyklingu. Automaty te są zazwyczaj umieszczone w supermarketach, sklepach spożywczych lub na terenie publicznym.

Działanie automatów kaucyjnych polega na przyjmowaniu pustych opakowań po napojach od klientów, a następnie zwracaniu im kaucji za te opakowania w postaci pieniędzy lub bonów do wykorzystania przy kolejnych zakupach. Po odebraniu opakowania automat może go przetworzyć, np. przez rozdrabnianie lub prasowanie, aby ułatwić transport do zakładu recyklingu.

Automaty kaucyjne mają na celu promowanie recyklingu i ograniczanie ilości odpadów poprzez zachęcanie do zwrotu opakowań i ponownego wykorzystania surowców. Automaty kaucyjne będą obowiązkowo umieszczone w sklepach o powierzchni przekraczającej 200 metrów kwadratowych. W mniejszych placówkach ich obecność nie będzie wymagana, jednak przy sprzedaży napojów będzie pobierana kaucja za opakowania. Dodatkowo, w tych mniejszych sklepach nie będzie obowiązku prowadzenia automatycznego skupu opakowań.